Currently viewing: Главная » Краеведение » Календарь событий и дат

Поиск


Календарь событий и дат

Каляндар падзей у асобах і фактах на 2016 год:

435 гадоў (1581) з дня згадвання аб Клімавічах.

У дакуменце ад 20 снежня 1581 г.  “Полюбовный суд компромиссорский Павла Авсеевича о размежевании земли Клыпинской с Климовичским староством” ідзе гаворка аб размежаванні ўладанняў Паўла Аўсеевіча Асмалоўскага з землямі сялян у раёне в. Балешына. З улікам гэтага дакумента першае згадванне аб Клімавічах ставіцца да 1581 г.








105 гадоў (1911 г. в. Дубнякі, Гомельская вобласць) з дня нараджэння Iвана Раманавiча Перагуда, паэта.

Iван Раманавiч з’яўляецца аўтарам некалькiх паэтычных зборнiкаў. Вершы Iвана Раманавiча лёгка кладуцца на музыку. Гэтыя песнi спявае Клiмавiцкi народны хор. Некаторыя з iх уключаны ў рэпертуар рэспублiканскага хору i змешчаны ў зборнiку  “Найбольш папулярныя мелодыi народа Беларусi”. 
  Неаднаразова творы паэта друкавалiся на старонках рэспублiканскiх, абласных перыядычных выданняў. Асаблiва часта можна спаткаць вершы Iвана Перагуда ў раённай газеце “Родная нiва”.
Памёр у 2009 годзе.



90 гадоў (1926) з дня нараджэння Геральда Васільевіча Давыдова, заслужанага трэнера Беларусі.

Выдатнік фізічнай культуры СССР, заслужаны трэнер Беларусі, старшыня раённага Савета ветэранаў вайны і працы. 
Прымаў удзел у Вялікай Айчыннай вайне ў складзе 2-га Беларускага фронта. Вызваляў Варшаву і Кенігсберг.
Г.В. Давыдову прысвоена званне “Заслужаны трэнер Беларусі”. З’яўляецца ганаровым членам рэспубліканскага спартыўнага таварыства “Ураджай”. 
За працоўныя поспехі ўзнагароджаны ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга, медалямі “За трудовую доблесть”, “За трудовое отличие”, двума Ганаровымі граматамі і Граматай Вярхоўнага Савета БССР, ганаровым знакам “За развитие физической культуры и спорта в Республике Беларусь”. 
Працаваў старшыней раённага Савета ветэранаў вайны і працы. Памёр ў студзені 2012 года.

80 гадоў (1936, г. Рослаўль, Смаленская вобласць) з дня нараджэння Барыса Парфiр’евiча Варонiна, паэта.

Вершы пачаў пiсаць Барыс Парфір’евіч яшчэ ў час вучобы ў Горацкай сельскагаспадарчай акадэмiі. Значная частка вершаў была змешчана на старонках раённай газеты “Родная нiва”. Але адна справа публiкацыi ў газеце, зусiм iншая - калi ўсё гэта сабрана ў кнiжцы. У абласной друкарнi выдадзены зборнiк вершаў Барыса Варонiна “От всего сердца”.




10 красавіка — 70 гадоў (1946, г. Клімавічы) з дня нараджэння Альбіны Паўлаўны Шапаравай, шматразовай чэмпіёнкі Рэспублікі Беларусь і Еўропы сярод работнікаў лясной гаспадаркі па лыжных гонках.

У 1970 г. Альбіна Паўлаўна скончыла Смаленскі інстытут фізічнай культуры. Працавала спачатку трэнерам па лыжных гонках у Клімавіцкай дзіцяча-юнацкай спартыўнай школе, потым настаўнікам фізкультуры ў роднай школе, а з 2002 г. — трэнер-выкладчык спартшколы.
Цэлы шэраг яе выхаванцаў можна назваць спартсменамі высокага класа. Напрыклад, Ірына Белавусава — сярэбраны прызёр Моладзевых гульняў СССР, Валянціна Сапешка, Валянціна Яроміна і Наталля Каліноўская сталі майстрамі спорту: першая — чэмпіён спартыўнага таварыства “Дынама”, другая — чэмпіён Рэспублікі Беларусь, трэцяя — удзельнік Алімпійскіх гульняў-2002.  Сама А. Шапарава мае вялікія дасягненні ў спорце, у тым ліку на еўрапейскім узроўні. І нястомна рыхтуе, гадуе трэнер усё новых і новых спартыўных зорак Клімаўшчыны. Узнагароджана медалём “За працоўныя паслугі” (2008).

2 (15) мая — 100 гадоў 1916, в. Цітаўка) з дня нараджэння Дзмiтрыя Малахавiча Цырубiна, Героя савецкага Саюза.

Удзельнiк савецка-фiнскай вайны, вызваленчага паходу ў Бесарабiю ў 1940 годзе. У 1941 г. скончыў Ваенна-палiтычнае вучылiшча ў Адэсе.
У Айчынную вайну на фронце з 1941 года, гвардыi маёр- камандзiр танкавага батальёна. Удзельнiк Бабруйскай i Мiнскай аперацый 1944 года, вызвалення Польшчы. Вызначыўся ў баi за плацдарм на р. Нараў у вераснi 1944 года. Танкавы батальён пад камандаваннем Д.М. Цырубiна адзiн з першых фарсiраваў раку, 5.9.1944 года на плацдарме адбiў контратаку i, прыследуючы працiўнiка, знiшчыў 4 танкi i да 120 аўтаматчыкаў. Д.М. Цырубiн асабiста знiшчыў 2 процiтанкавыя гарматы. 
Памёр 6 сакавіка 1996 года.



10 мая — 85 гадоў (1931, в. Роськаў) з дня нараджэння Аляксея Мартынавіча Кажамякі, краяведа, члена Саюза пісьменнікаў Беларусі.

  Больш за дзесяць гадоў прапрацаваў на пасадзе старшага навуковага супрацоўніка Клімавіцкага краязнаўчага музея.
 З 1991 па 1995 год быў намеснікам старшыні камісіі па стварэнню гісторыка-дакументальнай хронікі “Памяць” Клімавіцкага раёна.
З 1996 года — намеснік старшыні раённага аб'яднання краязнаўцаў “Спадчына”.
У 2010 годдзе Аляксей Мартынавіч прыняты ў Саюз пісьменнікаў Беларусі.
Першыя яго працы былі змешчаныя ў часопісу “Политический собеседник”. Ён з'яўляецца сааўтарам гісторыка-дакументальнай хронікі “Памяць” Клімавіцкага, Касцюковіцкага і Хоцімскага раёнаў, кнігі “Воспоминания климовчан-остарбайтеров”. Аўтар кніг “Хроника освобождения Климовщины. Боевые действия войск и работа местных органов власти на территории района осенью 1943 года” (2000 г.), “Немцы на Климовщине” (2008 г.), “Они защищали Климовщину. Боевые действия советских войск по защите Климовичского района летом 1941 года” (2012 г.), “Воины-климовчане в боях за освобождение Беларуси (октябрь 1943 – август 1944 гг.)” (2014 г.), “Климовчане – участники Сталинградской битвы” (2015 г.).

21 мая — 90 гадоў (1916) з дня нараджэння Iвана Стафанавiча Нiкалаева, героя Савецкага Саюза.

У дзеючай арміі з 1942 года: на Калінінскім, Варонежскім, 1-м і  2-м Украінскіх франтах. Гвардыі маёр.
Здзейсніў 135 паспяховых баявых вылетаў. Быў не толькі бясстрашным і ўмелым ваяром, але і добрым камандзірам і педагогам. Яго эскадрылля здзейсніла 1258 баявых вылетаў на штурмоўку варожых войскаў, не маючы ні адной баявой страты, і знішчыла 684 аўтамашыны, 87 танкаў, 21 артылерыйскую батарэю, 6 батарэй зенітнай артылерыі, 90 чыгуначных вагонаў, 3 склада з боепрыпасамі і гаручым, да 2350 варожых салдат і афіцэраў.
10 красавіка 1945  г. І. С. Нікалаеў рашэннем камандзіра 90-га гвардзейскага штурмавога авіяцыйнага Стараканстантынаўскага палка быў прадстаўлены да звання Героя Савецкага Саюза - па сукупнасці подзвігаў.
Званне Героя Савецкага Саюза прысвоена 15 мая 1946 года.
Загінаў 11 красавіка 1945 года.

1(14) ліпеня — 105 гадоў (1911, в. Стары Дзедзін) з дня нараджэння Паўла Iванавiча Пруднiкава, паэта, празаіка.

Псеўданiм П. Буравей. Першы верш “На вакацыi” надрукаваў у 1930 годзе ў газеце “Пiянер Беларусi”. У 1932 выйшла першая кнiга яго вершаў “Песнi грузчыкаў”, якая пазначана прыкметамi часу. Асноўны яе лейтматыў — услаўленне ударнай працы, працоўнага энтузiязму. Яго раннiм вершам уласцiва паэтыка заклiкаў, лозунгавасць. Пасля доўгага вымушанага перапынку зноў пачаў друкавацца у 1959 годзе. Аўтар зборнiкаў паэзii “Час майго нараджэння”, “Прысады”, “Мая магiстраль”, “Заасцер’е”, “Заранка”, “Познiя ягады”.
Працоўныя буднi савецкiх людзей, гераiчнае мiнулае краiны, трывога за мiр на зямлi — такiя асноўныя матывы вершаў Паўла Пруднiкава. Яны вызначаюцца традыцыйным рытмiка-iнтанацыйным ладам, у некаторых вершах адчуваецца ўплыў паэтыкi Я.Купалы. Значнае месца ў яго творчасцi заняла тэма сталiнскiх рэпрэсiй (паэма “Таймыр”, напiсаная ў 1975-87, аповесцi “Яжовыя рукавiцы” пасля паўторнага наведання месцаў зняволення ў ваколiцах Улан-Удэ). Аўтар успамiнаў пра Я. Купалу, Я. Коласа, Ц. Гартнага, З. Бядулю, У. Галубка, А. Александровiча, П. Глебку, К. Грыневiча, стрыечнага брата А. Пруднiкава. Яму належаць нарысы, публiцыстычныя артыкулы. На вершы П. Пруднiкава “Першамайская” i “У паходы” напiсаў песнi Ю. Семяняка.  Жыў у Мiнску. Памёр 16 сакавiка 2000 г.

15 верасня — 70 гадоў (1946, в. Іванава Слабада) з дня нараджэння Федара Сцяфанавiча Кiсялёва, беларускага савецкага графіка, члена Сюза мастакоў Рэспублікі Беларусь.

Беларускi савецкi графiк, член Саюза мастакоў Беларусi, удзельнiк мiжнародных выстаў, Дыпламант Мiжнароднага плэнэра 1998 года. 
Скончыў Вiцебскi педагагiчны iнтытут (1971). Выкладаў у Магiлёўскiм культпрасветвучылiшчы (1973 – 1979). Удзельнiк мастацкiх выставак з 1980 г. Працуе ў тэхнiцы акварэлi. Сярод твораў: “Рытмы Лаўсанбуда” (1978), “Поры года” (1980), работы “Браслаўшчына”, “Вартавыя неба” (1973), “Начная змена” (1974), “Проня. Берагi памятаюць”, “Мантажнiкi” (1975), “Новая лодка”, “У краi азерным”, “Бэз” (1976), “Хлеб, мед”, “Зямля рэчыцкая” (1979) , “Ляўкi. Дарога да паэта” (1982) i iншыя.



7 лістапада 80 гадоў 1936, в. Куляшоўка) з дня нараджэння Васіля Ігнатавіча Курзава, паэта, пісьменніка і журналіста.

Выдаў кнігу “Поющие листья”. Рыхтаваў да друку зборнік вершаў і тры аповесці.
У сваёй творчасці ён перадаў вялікую любоў да Радзімы, прыгажосць прыроды роднага краю.
Вершы Васіль Ігнатавіч складаў лёгка. Для выказвання сваёй любові да прыроды ён знаходзіў словы не толькі хвалюючыя, часта музычныя, як званочкі. Ну вось хоць бы такія радкі, якімі пачынаюцца яго вершы: “Река холодно-быстрая”, “В белом пламени черемухи”, “Убаюкалась ночь”, “Желтый лист морозом тронут” і іншыя.





6 (19) снежня — 110 гадоў (1906) з дня нараджэння Мікалая Парфір’евіча Клаўса, беларускага дырыжора, піяніста, кампазітара.

Мікалай Клаўс нарадзіўся 6 (19) снежня 1906 ў г. Клімавічы Магілёўскай губерні ў сям'і Парфірыя Восіпавіча Клаўса і Барбары Паўлаўны Георгіеўскай. Праз чатыры гады памёр бацька, і хлопчык выхоўваецца ў сям'і дзеда па матчынай лініі: Паўла Якаўлевіча Георгіеўскага. П. Я. Георгіеўскі - настаяцель саборнай Міхайлаўскай царквы, благачынны 2-й акругі, законанастаўнік ў Клімавіцкім мужчынскім і жаночым прыхадскіх вучылішчах. Адрознівалі Паўла Якаўлевіча высокія чалавечыя якасці. У яго прасторным доме выхоўваліся 11 унукаў шасці рана аўдавелых дачок. Меліся выдатная бібліятэка, музычныя інструменты.
Вельмі хутка Мікалай асвоіў гітару, мандаліну і балалайку. Мама, Варвара Паўлаўна, працавала акушэркай у Клімавіцкай земскай бальніцы, а яшчэ яна выдатна іграла на піяніна. Мікалай стаў патроху асвойваць піяніна і навучыўся так добра гуляць, што стаў падпрацоўваць тапёрам ў кіно, за што атрымліваў паўтара рубля за сеанс.
У 1921 г. Мікалай паступіў на фартэпіяннае аддзяленне студыі ім. Ф. Шаляпіна ў Маскве, але з-за недахопу сродкаў да існавання вымушаны быў вярнуцца дадому.
Паступае ў Мінскі музычны тэхнікум на фартэпіяннае аддзяленне. Вучыўся Мікалай самазабыўна. Неўзабаве ён паступае яшчэ на два аддзяленні: кампазітарскае і дырыжорскае. Настаўнікам па дырыжыраванню ў яго быў І. Гітгарц - заснавальнік сімфанічнага аркестра Беларускага опернага тэатра. Ілля Аляксандравіч Гітгарц вылучыў таленавітага вучня і стаў займацца з ім асобна. Ён адзначыў у Мікалая прыродную тэхніку выканання.
Вялікі ўплыў на фарміраванне маладога музыканта аказаў яшчэ адзін вялікі артыст, оперная зорка - А. П. Боначыч. Дзякуючы яму Клаўс навучыўся разбірацца ў прыродзе вакалу.
З 1939 і да вайны Мікалай Парфіравіч працуе галоўным дырыжорам сімфанічнага аркестра Усебеларускага радыёкамітэта. Вайна заспела Мікалая Клаўса з сям'ёй у Мінску.
Па заданні падпольшчыкаў ён уладкаваўся працаваць дырыжорам сімфанічнага аркестра Мінскага гарадскога тэатра. У акупаваным горадзе ставіліся оперы Моцарта, Бізэ, Расіні, Штраўса.
Але ў 1948 годзе яго арыштавалі, абвінаваціўшы ў здрадзе Радзіме і антысавецкай агітацыі, прысудзілі да расстрэлу, а пасля перагляду справы - да 25 гадоў пазбаўлення волі.
Каханне да музыкі дапамагло яму выжыць у суровых умовах лагеря. Клаус складаў музыку і аднаўляў па памяці раней агучаныя ім творы. У 1950 году сіламі зняволеных паставіў оперу Лысенка “Наталка-Полтавка”.
Пасля вызвалення і поўнай рэабілітацыі Мікалай Клаўс застаўся жыць у Рэспубліцы Комі - у Сыктыўкары. Тут яму прапанавалі пасаду галоўнага дырыжора музычна-драматычнага тэатра. Тут ён ажыццявіў пастаноўку дзесяткаў оперных і балетных спектакляў. Сярод іх: “Сивильский цирульник” Расіні, “Русалка” Даргомыжского, “Травіята” Вердзі.
У Сыктыўкары Мікалай Парфіравіч прапрацаваў восем гадоў і пакінуў пра сябе добрую памяць.
Усе наступныя гады ён жыў у Калузе. Працаваў канцэртмайстрам ў філармоніі, пазней займаўся на хаце з спевакамі-аматарамі.
Перанесеныя нягоды моцна адбіліся на зроку, а ў 90-х гадах - аслеп канчаткова. Але да канца жыцця маэстра захоўваў актыўную жыццёвую пазіцыю. Мікалая Парфіравіча не стала 19 лістапада 2001 г.
Сэрца М. П. Клаўса назаўжды было аддадзена сваёй малой радзіме. Незадоўга да смерці, пры сустрэчы з музыковедам Вольгай Брылон, Мікалай Парфіравіч сказаў: “Клімавічы — гэта, па-мойму, самы цудоўны горад, які толькі можа быць на Зямлі!”.


а так жа прыпануем вашай увазе:

-ЗНАМЯНАЛЬНЫЯ ДАТЫ КРАЯЗНАЎЧАГА КАЛЕНДАРА НА 2013 ГОД

-ЗНАМЯНАЛЬНЫЯ ДАТЫ КРАЯЗНАЎЧАГА КАЛЕНДАРА НА 2014 ГОД

-ЗНАМЯНАЛЬНЫЯ ДАТЫ КРАЯЗНАЎЧАГА КАЛЕНДАРА НА 2015 ГОД